padişahların özel hayatı olduğunu hatırlamamızı sağlayan bir mevzu. sevişmişlerdir (ki hanedan devam etmiş), kimileri aşık olmuştur, kimileri şiir yazmıştır, kimileri beste yapmıştır, kimileri bunaldığı anlarda devlet adamlarını değil de şairleri, zevk sahibi tanıdıklarını etrafına alıp yemiş, içmiş (kelimenin düz anlamıyladır, illa ki içki olmayabilir, padişahına göre olabilir de), sanattan zevk almıştır; kimileri hatla, marangozlukla, mücevher işlemeciliğiyle zaman geçirmiş, yani hobi ve el ustalığı sahibi olmuştur; kimi tarikat ehli olmaya meyletmiştir. bunlar ilginç detaylardır. bazı bölümü özel hayat olduğundan kaynaklarda çok detay bulamayabiliriz, her ıncığını, cıncığını deşmemiz de gerekmez. ama olay şudur ki, o kadar sorumluluğun ve badirenin yanında padişahlar da insandır. insani zevkleri, insani zaafları olabilir. sevinirler, üzülürler, doğru yaparlar, hata yaparlar. çok da şaşmamak lazım bunlara...
