edebiyatımızdaki ilk söylev örneğidir. yöneticilere öğütler vermesi bakımından demokrasi örneğidir. tamamen doğal, temiz bir türkçe ile yazılmıştır. tonyukuk, kül tigin, bilge kağan olmak üzere 3 anıttan oluşmaktadır. tonyukuk anıtında kutluk devleti veziri tonyukuk'un ağzından çin ile yapılan savaşlar anlatılmakta, kül tigin anıtında halka birlik ve beraberlik mesajları verilmekte, bilge kağan anıtında ise devletin büyümesi anlatılmaktadır. yollug tigin tarafından kaleme alınmışlardır. yollug tigin edebiyatımızdaki ilk yazardır.
