Facebook'un kuruLuş hikayesi...
.
.
.
-- Uyarı! Filmi kendi çapımda yorumladım spoiler içeriyor azıcık--
.
.
FiLm hep böyLe tanıtıLdı, ben buna katıLmıyorum izLediğimiz şey Facebook'un kuruLuş hikayesinden çok Facebook kuruLurken Mark'ın yaşadıkLarı... Fikirden öncesi, aşamaLarı, fikrin geLişi, uyguLama ve yaratıLan etkiye kapıLmak... GeneL oLarak böyLe böLümLendirebiLeceğimiz fiLmin temeLinde bence Facebook'tan önce Mark Zuckerberg yatıyor. David Fincher ve Aaron Sorkin Mark'ın zekasını ve hırsını anLatmaya öyLe daLmışLar ki adamakıLLı bir "sosyaL ağ" eLeştirisi biLe göremiyoruz... Hatta fiLmin özü için eski usuL başarı ve ihanet öyküsü biLe diyebiLiriz. Düzen tarafından dışLanmış bir dahi kendini düzene kabuL ettirme yoLLarını öyLe hırsLa deniyor ki sonunda kendi yeni bir düzen yaratıyor ama geriye dönüp baktığında bir arpa boyu kadar biLe yoL kat etmediğini görüyoruz. MiLyonLarın içinde yaLnız ironisi birkez daha deşiLiyor...
Diğer yandan Mark'ın çok boyutLu karakteri, etrafındakiLerLe diaLogLarı o kadar ustaca kurguLanmış ki birçok noktada kitLeniyorsunuz. BöyLe zeki bir insanı normaL konuşmaLarda anLamanın zor oLması yetmezmiş gibi bir de biLgisayar diLi ekLenince fiLmin aLgı boyutu farkLıLaşıyor. Ama bu durum bence fiLmden kopmaya değiL aksine fiLmi daha bir hevesLe izLemeye neden oLuyor... Bu açıdan ise fiLmi birçok biyografik yapımdan ayrı tutmak gerekiyor. Zira biyografik yapımLar, geneLLikLe sessiz ve sankinLiği iLe dikkat çekerken bu fiLm takibi zor diaLogLarıyLa dikkat çekiyor. Mark'ın diaLogLarındaki kopukLuk ise birçok dahinin sorunu oLan "dış dünya"ya uyum sağLayamama probLeminden kaynakLansa da kişiLiğinin temeLindeki "takıntı"Lı haLi çok geçmeden anLaşıLıyor. Bu takıntıLı haLin eksiLerini ve artıLarını gördükten sonra ise insan ister-istemez ikiLemde kaLıyor...
Mark kadar etkiLi oLmasa da geri pLanda gördüğümüz Eduardo, Sean ve WinkLewos kardeşLerin etkiLeri de hissediLir derecede fazLa... ÖzeLLikLe WinkLewoss kardeşLerin kendi ikiLemLeri, çatışmaLarı fazLasıyLa görüLmeye değer. Ufaktan ufaktan "başkasının gözünde Harward'LıLar" fikrine göndermeLeri fark edeceğiniz bu kardeşLerin hayatLarı da pek göründüğü gibi değiL asLında... Mark ve Eduardo dostLuğunun buLunduğu haLLer ise (evet maddenin haLLeri gibi çok değişkendi fiLmde) tartışmaya açık konuLar. Eduardo'nun Mark'ın dünyasındaki yeri çok sık değişiyor. TemeLde aynı gidi duruyor ama bir zaman sonra anLıyoruz ki öyLe değiLmiş... Burada Eduardo'nun Mark'ın hırsLarına kurban gittiğini söyLeyebiLiriz beLki ama Eduardo'da göründüğü gibi mi gerçekten?
Sinematografiye dönersek; Fincher'in sahneLerini ve mekanLarını sevdim, adam yine sanatını konuşturmuş ama Sorkin'in senaryosunu hernekadar ayrıntıLardaki hassasiyeti iLe dikkat çekse de "modern zamanda hırs ve ihanet" fikrinden öte birşey oLduğunu düşünmüyorum. ELeştireL kısmı eksik. Oyuncu performasnLarı zaten fiLmin en büyük artısı, Jesse Esisenberg ve Andrew GarfieLd fiLmin Lokomotifi gibi, inandırıcıLıkLarı çok yüksek ve karakterLeriyLe bütünLemişLer gerçekten... Sonuç oLarak fiLm için birçok izLeyicinin kuLLandığı "dönem fiLmi" sıfatını kuLLanırsak fazLa abartmış oLuruz, ama "dikkat ediLmese gereken bir yapım oLduğu kesin" diyebiLiriz sanırım...
NOT: Gerçek Mark Zuckerberg fiLmi izLemiş ve şu satırLarı söyLemiş: "ÜrünLerimizi 500 miLyon kişinin kuLLandığını düşündüğümüzde, 5 miLyon kişinin izLediği fiLm çok fazLa kayda değer değiL."
