Sömürgecilik yapmadan ve köleleştirmeden büyük sınırlara ulaşmış tarihin en önemli imparatorluklardan birisidir. Osmanlı imparatorluğu'nin neden bu kadar büyüdüğüne gelince; öncelikle Bizans gibi içte sorunları olan, ekonomik ve askeri açıdan zayıflamış ve halka ağır vergiler bindirmiş bir imparatorluğun sınırında kurulmuş bir beylik olması ve bu beyliğin büyümek için güçlü Anadolu Beylikleri yerine zayıf Bizans' ı hedef alarak topraklarını büyütmeye çalışmasıdır. Ayıca fethedilen yerlerdeki halka dil ve din bakımından hoşgörülü olması devletin sınırlarının büyümesine oldukça olumlu bir etki yapmıştır. Bununla beraber tımar sistemi de bu büyüme konusunda oldukça önemlidir. Çünkü bu sistem imparatorluğun toprak ve ordu sisteminin temelini oluşturuyordu. Bu sistemde devlet Tımarlı Sipahi'ye belli bir toprak parçası verirdi. Osmanlı'nın askeri sistemini temelini ve sayıca en kalabalık birlik olan tımarlı sipahilerin oluşturması bu aşamada oldukça önemlidir. Çünkü Tımarlı Sipahi , emrindeki askerlerle bu toprağı ekip biçer, elde edilen gelir askerlerin ihtiyaçları ve eğitimi için harcanırdı. Böylece bu durum askeri maliyeti devlet en aza indirmiştir. Osmanlı Devleti en güçlü döneminde bu sistemin bir sonucu olarak Kuvvetleri toplamı o dönemde bir ordu için oldukça büyük bir sayı olan 400.000 ile 500.000 kişi dolaylarına ulaşmıştır. Bunca büyük askeri kuvvetleri o sıralarda örneğin Avrupa'da silah altına almaya hiçbir devletin gücü yetmezdi. Bu aslında tarihte pek eşi görülmemiş büyük bir askeri ve toprak sistemi başarısıdır. Osmanlı Devleti'nin zayıflamasına yol açan en büyük neden ise; imparatorluk içinden geçen ticaret yollarının yeni keşifler sonrası büyük ölçüde önemini yitirmesi ve bunun yarattığı ciddi ekonomik etkiler( ve böylece hazinenin büyük bir gelir kaybına uğraması),askeri zaferlerin azalarak savaşların uzaması ve imparatorluğun büyümesine en çok etki eden faktör olan tımar sisteminin istismar edilmesi gibi sebeplerle gittikçe yoksullaşan tımarlı sipahinin bozulmasıdır. Bunun sonucu 1841'de bu sistem tamamen ordan kaldırılmıştır ve tüm bu durumlar çöküşü hazırlamıştır.
