norman istilalarının sonucu olarak batı'da kentler harabeye dönmüş kent hayatı olumsuz etkilenmiştir. aynı etki kırsal alanlardaki tarım alanları üzerinde de görülebilir; iktisadi hayat sürülmeyen tarlalar nedeniyle durma noktasına gelmiştir. kent ile köy birbirleri ile bağlantısı olan mekanlardı, kırların bu durumundan kentler de etkileniyor; kentler de açlık çekiyordu. bu minvalde yaşamını toprağa bağlı sürdüren senyörlükler fakirleşmiş ve kiise senyörlükleri ise çökme noktasına gelmiştir. avrupa'da entelektüel yaşam manastır hayatını gerilemesi ile sekteye uğramıştır.
o dönemlerde yaşanan şiddeti tahmin etmek gerçekten kolay değildir; toprak kirası sözleşmelerine bile şiddet damgasını vurmuş; bu sözleşmelerde toprakların barbar halkar tarafından işgal edilebileceği ya da "... zarar gelmezse" şekllinde ibareli madeler sözleşmelere dercedilmiştir.
avrupa'nın görüp geçirdiği istilaların en büyük karakteristiği avrupa'yı istila eden halkarın kanını avrupa'nın kanına büyük oranda karıştırmamalarıdır. bu ispanya'yı işgal eden araplar için de orta avrupa'yı işgal eden macarlar için de geçerlidir. bu minvalde normanlar bilhassa ingiltere'de avrupa'ya yeni bir insani unsur ilave etmiştir diyebiliriz. ingiltere'ye giren normanlar anglo-saxon dilini benimsedikleri gibi ona yeni bir biçim vermişler ve kendi özdillerinden de birçok kelime katmışlardır. ingilizce'de çok kullanılan, fellow, sky veya to take gibi kelime ve fiiler kuzey kökenlidir.
fethedilmiş ingiltere'de iskandinav kontlar işgal edilmiş yerleri kuzey usulunce yönetim birimlerine ayırmışlardır ve göçedenlerin sayesinde ingiltere'de yeni bir hukuk doğmuştur; fakat bu hukuksal yapı belirli bir süre sonra yozlaşmıştır. bunun nedeni de ingilteredeki iskandinav kontlarının fransız soyluğuğu hayranlığıdır.
toplumsal yapı olarak fransızlerın katı senyörlüğünden[normandiya'dan gelmiş olmalarına rağmen] herhangi bir iz yoktur. kuzey fransa'nın normandiya dışındaki bölgelerinde senyör ve adamını birbirine bağlayan bağ hem çok güçlü hem de ırsidir; bunun normandiya'da etkileri olmakla birlikte rollon döneminden itibaren de bu uygulamadan pek iz kalmamıştır. kuzey ve kuzeydoğu ingiltere'de ise köylüler özgürlükleri ile bu uygulamayı belirginleştirmişlerdir. küçük üreticilerin çoğu senyör mahkemelerinde yargılanmalarına rağmen özgür insan olarak nitelendirilmişlerdir. senyörlerini ve topraklarını istedikleri gibi terk etme hakkına sahip olmuşlar, topraklarını satmak ve devretmek gibi avrupa ortçaçağında temellük hakları içinde görmeye pek alışık olmadığımız niteliklere toprak üzerinde haiz olmuşlardır. bu meyanda senyörlük rejimine kuzeydeki halkarın çoğu yabancıdır. bunun asıl nedeni kuzey halkarının sahip olduğu geleneksel köylü bağımsızlığı ilkeleridir.
peki normanlar nereden gelmekteydiler?
Normanlar hakkındaki sorulabilecek en zor sorulardan birisi de budur; salt bir halktan ibaret olmayan bu iskandinav istilacılar; bir çok etnik unusurdan meydana gelmiştir. hatta kendi aralarında da uzun dönem savaşmışlardır; norveç ve danimarkalılar arasındaki savaş bunun kasik örneğidir. salt danimarkalı ya da norveçli değil imparator knut döneminde isveçliler de hem ingiltere'nin fethine hem de frank devletinin istila edilmesine katkıda bulunmuşlardır. bu arada ingiltere'yi norveçliler kuzeydnen dolanan deniz yolu vasıtasıyla girmişlerdir. aynı zamanda şirlanda ve adalarını kolonileştiren de norveçliler olumuştur. zaten solway koyundan dee'ye kadar olan bölgenin neden tamamen norvelilerden ibaret olduklarını açıklamaktadır.
Kaynaklar:
Feodal toplum, Marc Bloch
yüzyılların gerçeği ve mirası cilt ii, server tanilli
